CVA betekenis
Bij een herseninfarct raakt een bloedvat in de hersenen geblokkeerd door een bloedprop, waardoor een deel van de hersenen onvoldoende zuurstof krijgt. Dit kan leiden tot uitvalsverschijnselen zoals verlamming of spraakproblemen. Een CVA moet niet worden verward met een TIA, een tijdelijke verstoring van de bloedtoevoer naar de hersenen die doorgaans binnen 24 uur herstelt.
Verschillende vormen van beroerte
De term ‘beroerte’ is een overkoepelende benaming voor drie verschillende aandoeningen die de hersenen kunnen treffen. Deze zijn:
- Een TIA, die tijdelijk van aard is, maar een belangrijke waarschuwing vormt;
- Een herseninfarct, de meest voorkomende vorm van een beroerte, waarbij een bloedvat verstopt raakt;
- Een hersenbloeding, die ontstaat wanneer een bloedvat in de hersenen scheurt en bloed zich ophoopt in het hersenweefsel.
Ernst van een hersenbloeding
Vooral een hersenbloeding kan ernstige gevolgen hebben, zeker als medische hulp niet snel wordt ingeschakeld. De druk die door het ophopende bloed op de hersenen wordt uitgeoefend, kan leiden tot blijvende schade en in sommige gevallen zelfs levensbedreigend zijn. Toch mogen ook een TIA en een herseninfarct niet worden onderschat, aangezien deze vaak de eerste signalen zijn van een mogelijk ernstige onderliggende aandoening.
TIA: een waarschuwing die je serieus moet nemen
Een TIA, oftewel een ‘Transient Ischemic Attack’, wordt vaak verward met een beroerte (CVA). Hoewel de symptomen op elkaar kunnen lijken, gaat het om twee verschillende aandoeningen. Een TIA kan worden beschouwd als een tijdelijke verstoring van de bloedtoevoer naar de hersenen en wordt vaak gezien als een voorbode van een ernstiger herseninfarct in de toekomst.
Het belang van snelle reactie bij TIA
Wat een TIA extra verraderlijk maakt, is dat de symptomen meestal binnen enkele minuten tot een paar uur verdwijnen. Hierdoor denken veel mensen dat er niets ernstigs aan de hand is en zoeken ze geen medische hulp. Dit is echter een grote vergissing. Het opmerken en serieus nemen van een TIA kan helpen om een toekomstige beroerte te voorkomen. Artsen kunnen bijvoorbeeld medicatie voorschrijven of leefstijlaanpassingen aanraden om het risico op een ernstig herseninfarct te verkleinen.
Meest voorkomende symptomen van een beroerte
Bij een beroerte treden in veel gevallen duidelijke signalen op. Zo’n 90 procent van de mensen die ermee te maken krijgt, vertoont één of meerdere van de volgende symptomen:
- Een scheve mond, waarbij een mondhoek plotseling naar beneden hangt;
- Problemen met spreken, zoals moeite met het uitspreken van woorden of onsamenhangende spraak;
- Krachtverlies in de arm, variërend van een slap gevoel tot een volledige verlamming.
FAST-methode
Om deze symptomen makkelijk te onthouden, wordt vaak de FAST-methode gebruikt:
- Face (gezicht): hangt de mondhoek scheef?
- Arm: kan de persoon beide armen optillen?
- Speech (spraak): is de spraak verward of onduidelijk?
- Time (tijd): bel direct 112 bij een van deze symptomen.
Minder bekende signalen die kunnen wijzen op een beroerte
Naast de meest voorkomende symptomen kunnen er ook andere, minder bekende klachten optreden. Dit kunnen onder andere zijn:
- Plotseling wazig zicht of blindheid in één of beide ogen;
- Hevige duizeligheid of een verstoord evenwichtsgevoel;
- Een extreem zware hoofdpijn zonder duidelijke aanleiding;
- Moeite met lopen of een plotselinge verandering in de manier van bewegen.
Snel handelen kan levens redden
Het tijdig herkennen van een beroerte of TIA kan letterlijk het verschil maken tussen herstel en blijvende schade. Hoe eerder er medische hulp wordt ingeschakeld, hoe groter de kans dat ernstige complicaties worden voorkomen. Zelfs als de symptomen maar van korte duur zijn, is het belangrijk om ze serieus te nemen en direct actie te ondernemen.
Preventieve maatregelen
Naast het inschakelen van medische hulp is het ook essentieel om risicofactoren zoveel mogelijk te beperken. Hoge bloeddruk, roken, diabetes en een ongezonde levensstijl kunnen het risico op een beroerte verhogen. Gezonde voeding, voldoende beweging en het vermijden van stress kunnen bijdragen aan het voorkomen van een TIA of beroerte.